واکسن گاردیسان چیست؟
واکسن گاردیسان Gardisun یک واکسن چهارظرفیتی نوترکیب ساخت شرکت بیوسان فارمد است که مشابه واکسن گارداسیل خارجی تولید شده است. این واکسن حاوی ذرات شبه ویروسی بوده و برای پیشگیری از سرطان‌های ناشی از انواع 6، 11، 16 و 18 ویروس پاپیلوم انسانی HPV طراحی شده است. تزریق واکسن گاردیسان به ویژه به بانوان و تمامی افراد در معرض خطر توصیه می‌شود. این واکسن به صورت سرنگ از پیش پر شده حاوی سوسپانسیون آماده تزریق عضلانی ارائه می‌شود.
ویروس پاپیلوم انسانی HPV یک عفونت شایع است که به راحتی از طریق تماس پوستی منتقل می‌شود. انواع پرخطر این ویروس در صورت عدم درمان می‌توانند باعث بروز سرطان‌های دهانه رحم، مقعد، دهان و حلق شوند. واکسن گاردیسان توسط سازمان غذا و دارو تأیید شده و به عنوان یک روش مؤثر برای پیشگیری از این سرطان‌ها شناخته می‌شود.
در این مقاله تلاش شده است تا با نگاهی علمی اما به دور از اصطلاحات پیچیده، اطلاعات مفیدی درباره HPV و واکسن گاردیسان در اختیار خوانندگان قرار گیرد. این بررسی همه‌جانبه بر پایه جدیدترین داده‌های پژوهشی و منابع معتبر حوزه پزشکی استوار بوده و سعی دارد با زبانی ساده اما دقیق، آگاهی‌های ضروری در این زمینه را منتقل کند.
همچنین میتوانید مقاله واکسن گارداسیل برای HPV را مطالعه کنید.
بیماری HPV چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع‌ترین عفونت‌های ویروسی دستگاه تناسلی محسوب می‌شود. این ویروس از خانواده پاپیلوماویریده بوده و انوع مختلف دارد که حدود ۴۰ نوع آن می‌توانند ناحیه تناسلی را آلوده کنند. این ویروس می‌تواند طیف وسیعی از عوارض را از زگیل‌های تناسلی خوش‌خیم تا سرطان‌های مهاجم ایجاد کند. خوشبختانه با پیشرفت‌های علمی، واکسن‌های مؤثری مانند گاردیسان توسعه یافته‌اند که می‌توانند تا حد زیادی از این عوارض پیشگیری کنند.
تعریف و طبقه‌بندی HPV:
ویروس HPV انواع مختلفی دارد و از این بین، حدود ۱۴ نوع می‌توانند باعث سرطان شوند که خطرناک‌ترین آنها HPV16 و HPV18 هستند. این دو نوع به تنهایی عامل ۷۰ درصد موارد سرطان دهانه رحم در جهان می‌باشند.
نکته نگران‌کننده این است که این ویروس می‌تواند سال‌ها در بدن باقی بماند و به آرامی باعث تغییرات سرطانی شود. هرچه مدت زمان آلودگی به ویروس طولانی‌تر باشد، خطر ابتلا به سرطان افزایش می‌یابد. به همین دلیل است که تشخیص به موقع و درمان ضایعات پیش‌سرطانی بسیار اهمیت دارد.
خوشبختانه راه‌های مؤثری برای محافظت در برابر این ویروس وجود دارد. واکسن های HPV مثل واکسن گاردیسان که معمولاً در سنین ۹ تا ۲۶ سال توصیه می‌شود، می‌تواند در برابر خطرناک‌ترین انواع ویروس مصونیت ایجاد کند. این واکسن اگر قبل از شروع فعالیت جنسی تزریق شود، بیشترین اثر محافظتی را خواهد داشت.
علاوه بر واکسیناسیون، انجام منظم تست پاپ اسمیر و تست HPV برای زنان ضروری است. این آزمایش‌های ساده می‌توانند تغییرات پیش‌سرطانی را سال‌ها قبل از تبدیل شدن به سرطان تشخیص دهند. به یاد داشته باشید که سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه معمولاً هیچ علامتی ندارد و فقط از طریق غربالگری می‌توان آن را شناسایی کرد.
اگرچه HPV16 و 18 بیشترین خطر را دارند، اما انواع دیگری مانند ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ نیز می‌توانند مشکل‌ساز شوند. نکته امیدوارکننده این است که با رعایت اصول پیشگیری، معاینات منظم و آگاهی از علائم هشداردهنده، می‌توان از بیشتر موارد این سرطان جلوگیری کرد. سلامت شما ارزش این مراقبت‌ها را دارد.
در ادامه به بررسی نقش HPV در ایجاد چند سرطان مهم می پردازیم:
ارتباط بیماری HPV با سرطان مقعد:
سرطان مقعد یکی از انواع سرطان‌هایی است که ارتباط تنگاتنگی با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) دارد. این ویروس که عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، به‌ویژه در میان افراد مبتلا به HIV و مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند، شیوع بیشتری دارد. تحقیقات نشان می‌دهد نوع خاصی از این ویروس به نام HPV16 عامل اصلی بسیاری از موارد سرطان مقعد است. وقتی این ویروس برای مدت طولانی در بدن باقی بماند، می‌تواند ابتدا باعث ایجاد تغییرات پیش‌سرطانی در ناحیه مقعد شود و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، ممکن است به سرطان مهاجم تبدیل گردد.
در حال حاضر، روش‌های مختلفی برای تشخیص این بیماری وجود دارد که شامل آزمایش‌های سلول‌شناسی مانند پاپ اسمیر، تست HPV می‌شود. از طرفی، واکسن HPV به عنوان مؤثرترین راه پیشگیری شناخته شده است. نکته امیدوارکننده این است که با افزایش آگاهی عمومی، انجام واکسیناسیون به موقع، معاینات منظم و رعایت اصول پیشگیری در روابط جنسی، می‌توان تا حد زیادی از بروز این سرطان پیشگیری کرد. بنابراین، توجه ویژه به گروه‌های پرخطر و توسعه روش‌های تشخیصی دقیق‌تر می‌تواند نقش مهمی در کاهش موارد این بیماری در سطح جهانی ایفا کند.
مقاله واکسن پاپیلوگارد را مطالعه کنید.
ارتباط بیماری HPV سرطان دهانه رحم:
سرطان دهانه رحم یکی از قابل پیشگیری‌ترین سرطان‌ها در زنان است که عامل اصلی آن ویروس پاپیلوم انسانی HPV می‌باشد. این ویروس که عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، در بیشتر موارد توسط سیستم ایمنی بدن کنترل می‌شود، اما در برخی زنان می‌تواند سال‌ها در بدن باقی بماند و به تدریج باعث تغییرات سرطانی در سلول‌های دهانه رحم شود. در میان انواع مختلف این ویروس، دو نوع HPV16 و HPV18 خطرناک‌تر هستند و عامل حدود 70 درصد موارد سرطان دهانه رحم می‌باشند.
درمان سرطان دهانه رحم به مرحله بیماری بستگی دارد. در مراحل اولیه، ممکن است فقط به جراحی محدود نیاز باشد، اما در موارد پیشرفته‌تر معمولاً ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. نکته امیدوارکننده این است که محققان کشورمان واکسن گاردیسان که دقیقا مشابه با واکسن گارداسیل خارجی است تولید کردند تا واکسن با کیفیت و ارزان برای همه اقشار جامعه در دسترس باشد.
مهمترین نکته این است که سرطان دهانه رحم کاملاً قابل پیشگیری است. با واکسیناسیون به موقع، انجام تست‌های غربالگری منظم و رعایت اصول بهداشت جنسی، می‌توان از بروز بسیاری از موارد این سرطان جلوگیری کرد. آگاهی از عوامل خطر و علائم هشداردهنده نیز به تشخیص زودهنگام کمک می‌کند. به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است و در مورد سرطان دهانه رحم، این جمله بیش از هر زمان دیگری صدق می‌کند.
همچنین می توانید مقاله بهترین قرص برای درمان زگیل تناسلی را مطالعه کنید.
ارتباط بیماری HPV با سرطان واژن:
سرطان واژن یکی از بیماری‌های مهم زنان است که ارتباط نزدیکی با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) دارد. این ویروس که عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، در بسیاری از موارد توسط سیستم ایمنی بدن کنترل می‌شود، اما گاهی ممکن است سال‌ها در بدن باقی بماند و به تدریج باعث ایجاد سرطان شود.
نوع خاصی از این ویروس به نام HPV16 خطرناک‌ترین نوع محسوب می‌شود و عامل بیشتر موارد سرطان واژن است. تحقیقات نشان داده که بیش از 80 درصد موارد سرطان‌های اولیه واژن به این ویروس مرتبط هستند. زنانی که رفتارهای پرخطر جنسی دارند، در سنین پایین رابطه جنسی را شروع کرده‌اند، سیگار می‌کشند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند. همچنین زنانی که قبلاً سرطان دهانه رحم داشته‌اند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان واژن دارند.
تشخیص به موقع این سرطان بسیار مهم است. در مراحل اولیه، معمولاً با روش‌های ساده‌تری مانند جراحی یا پرتودرمانی می‌توان آن را درمان کرد. اما در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است به درمان‌های ترکیبی نیاز باشد. به همین دلیل، توجه به علائم هشداردهنده مانند خونریزی غیرعادی، ترشحات بدبو یا درد در ناحیه لگن و مراجعه سریع به پزشک بسیار حائز اهمیت است.
اگرچه سرطان واژن نسبت به برخی سرطان‌های دیگر زنان شیوع کمتری دارد، اما اهمیت پیشگیری از آن را نباید دست کم گرفت. واکسیناسیون به موقع، معاینات منظم و آگاهی از عوامل خطر می‌تواند به میزان قابل توجهی از بروز این بیماری جلوگیری کند. به یاد داشته باشید که پیشگیری از سرطان واژن نه تنها سلامت فردی، بلکه سلامت خانواده و جامعه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ارتباط بیماری HPV با سرطان آلت تناسلی مردانه:
سرطان آلت تناسلی مردانه بیماری نادری است که ارتباط مستقیمی با ویروس HPV دارد. این ویروس که از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، در حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد موارد این سرطان نقش دارد. نکته مهم اینجاست که این سرطان معمولاً با علائم هشداردهنده‌ای شروع می‌شود که ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها قبل از تبدیل شدن به سرطان ظاهر شوند. این علائم شامل ضایعات پوستی، زخم‌های غیرمعمول یا تغییر رنگ در ناحیه تناسلی هستند که اگر به موقع تشخیص داده شوند، شانس درمان موفقیت‌آمیز به مراتب بیشتر می‌شود.
درمان این سرطان به مرحله تشخیص بستگی دارد. در مراحل اولیه، ممکن است فقط به یک جراحی کوچک نیاز باشد، اما در موارد پیشرفته‌تر، درمان‌های پیچیده‌تری مانند جراحی‌های وسیع، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی لازم است. امروزه تحقیقات امیدوارکننده‌ای در زمینه روش‌های جدید درمان مانند ایمونوتراپی در حال انجام است که نویدبخش نتایج بهتر در آینده هستند.
نکته کلیدی که باید به خاطر بسپارید این است که سرطان آلت تناسلی اگرچه نادر است، اما کاملاً قابل پیشگیری می‌باشد. واکسیناسیون به موقع، معاینات منظم و توجه به هرگونه تغییر غیرعادی در ناحیه تناسلی می‌تواند از بروز بسیاری از موارد این بیماری جلوگیری کند. به یاد داشته باشید که سلامت جنسی بخش مهمی از سلامت کلی شماست و نباید از آن غافل شد. در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی، بدون تردید با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه تشکیل زگیل تناسلی:
زگیل‌های تناسلی زمانی ایجاد می‌شوند که ویروس HPV به لایه‌های پایینی پوست یا مخاط ناحیه تناسلی نفوذ می‌کند. این ویروس با تغییر چرخه رشد سلول‌ها، باعث تکثیر غیرطبیعی آن ها شده و در نهایت به شکل برجستگی‌های کوچک و بدون درد ظاهر می‌شود. این زگیل‌ها ممکن است در زنان روی فرج، دیواره‌های واژن، ناحیه بین واژن و مقعد و دهانه رحم و در مردان روی آلت تناسلی، کیسه بیضه یا مقعد دیده شوند.
راه‌های انتقال HPV:
ویروس HPV عمدتاً از طریق تماس مستقیم پوست با پوست منتقل می‌شود. راه‌های اصلی انتقال شامل:
– تماس جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی
– تماس پوست ناحیه تناسلی با پوست آلوده
– انتقال از مادر به نوزاد در هنگام زایمان
– استفاده مشترک از وسایل شخصی آلوده (به ندرت)
علائم و نشانه‌های HPV:
بسیاری از افراد مبتلا به HPV ممکن است هیچ علامت واضحی نداشته باشند. در صورت بروز علائم، می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
– زگیل‌های تناسلی (در انواع کم‌خطر)
– تغییرات غیرطبیعی سلولی در تست پاپ اسمیر
– در موارد پیشرفته: خونریزی غیرطبیعی، درد در ناحیه لگن و احساس ناراحتی در هنگام رابطه جنسی
– در سرطان‌های ناشی از HPV: کاهش وزن بی‌دلیل، خستگی مزمن
راهکارهای پیشگیری از HPV:
برای کاهش خطر ابتلا به HPV موارد زیر توصیه می‌شود:
– واکسیناسیون به موقع و کامل
– استفاده صحیح و مداوم از کاندوم
– انجام منظم تست‌های غربالگری مانند پاپ اسمیر
– پرهیز از تماس با ضایعات قابل مشاهده
– اجتناب از مصرف سیگار که خطر سرطان ناشی از HPV را افزایش می‌دهد
– تقویت سیستم ایمنی بدن از طریق تغذیه سالم و ورزش
در ادامه به توضیح در رابطه با زمان مناسب تزریق، اثربخشی و ایمنی، ترکیبات تشکیل دهنده، شرایط نگهداری و عوارض جانبی احتمالی واکسن گاردیسان می پردازیم:
زمان مناسب برای تزریق واکسن گاردیسان:
برنامه بهینه واکسیناسیون بر اساس سن تعیین می‌شود:
– برای افراد ۹-۱۴ سال: دو دوز با فاصله ۶-۱۲ ماه
– برای افراد ۱۵ سال به بالا: سه دوز در ماه‌های ۰، ۱-۲ و ۶
– حداکثر اثربخشی زمانی است که واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی تزریق شود
– تا سن ۴۵ سالگی نیز می‌توان از مزایای واکسن بهره برد
اثر بخشی و ایمنی واکسن گاردیسان:
اثربخشی واکسن گاردیسان طبق نتایج مطالعه بالینی انجام شده برند مورد تایید سازمان غذا و دارو است و اثربخشی کاملا یکسانی با واکسن گارداسیل دارند.
برای افراد 9 تا 14 سال، گاردیسان را می توان با استفاده از برنامه 2 دوز یا 3 دوز تجویز کرد. برای برنامه 2 دوز، واکسن دوم باید 6 تا 12 ماه پس از اولین واکسن تزریق شود. اگر واکسن دوم کمتر از 5 ماه پس از واکسن اول انجام شود، واکسن سوم باید حداقل 4 ماه پس از واکسن دوم انجام شود. برای برنامه 3 دوز، واکسن دوم باید 2 ماه پس از اولین واکسن و واکسن سوم باید 6 ماه پس از واکسن اول انجام شود. برای افراد 15 تا 45 ساله، گاردیسان با استفاده از برنامه 3 دوز تجویز می شود. واکسن دوم باید 2 ماه بعد از اولین واکسن و واکسن سوم باید 6 ماه بعد از واکسن اول انجام شود. برنامه دوز مناسب توسط پزشک شما تعیین می شود.
ترکیبات واکسن گاردیسان چیست؟
ترکیبات موجود در هر دوز (۵/ ۰ میلی لیتر):
پروتئین L1 ویروس پاپیلومای انسانی سویه 6 20 میکروگرم
پروتئین L1 ویروس پاپیلومای انسانی سویه 11 40 میکروگرم
پروتئین L1 ویروس پاپیلومای انسانی سویه 16 40 میکروگرم
پروتئین L1 ویروس پاپیلومای انسانی سویه 18 20 میکروگرم
شرایط نگهداری واکسن گاردیسان:
• گاردیسان باید در یخچال (دمای 8 – 2 درجه سانتی گراد) نگهداری و از یخ زدگی محافظت شود.
• برای محافظت از تابش نور در جعبه نگهداری شود.
• باقیمانده تجهیزات استفاده شده برای تجویز واکسن دور انداخته شود.
• واکسن را بعد از تاریخ انقضای درج شده بر روی جعبه استفاده نکنید.
• واکسن را تا زمان مصرف درون جعبه نگهداری کنید.
• مصرف بدون نسخه پزشک ممنوع است.
عوارض جانبی احتمالی:
مانند هر واکسن یا دارویی، واکسن گاردیسان می توانند عوارض جانبی داشته باشند. شایع ترین عوارض جانبی عبارتند از:
• درد ، تورم یا قرمزی در محل تزریق
• کبودی ، خونریزی ، خارش یا توده در محل تزریق
• سردرد
• تب
• اسهال
• سرگیجه
• احساس خستگی
• حالت تهوع
• گلو درد
• درد شکم (شکم)
مزایای واکسیناسیون با گاردیسان بسیار بیشتر از خطر عوارض جانبی احتمالی است.
سوالات و پاسخ های کوتاه پیرامون اطلاعات درباره واکسن های اچ پی وی HPV نظیر گاردیسان را می توانید در زیر مطالعه کنید.
آیا واکسیناسیون برای دختران ضروری است؟
– بله، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) واکسیناسیون را برای تمام دختران ۱۱-۱۲ ساله توصیه می‌کند. این واکسن می‌تواند از بیشتر سرطان‌های مرتبط با HPV در آینده جلوگیری کند.
آیا واکسن گاردیسان برای مردان و زنان یکسان است؟
– بله، فرمول واکسن برای هر دو جنس یکسان است و می‌تواند در پیشگیری از عفونت و عوارض ناشی از HPV در مردان و زنان مؤثر باشد.
آیا افراد مبتلا به HPV می‌توانند واکسن بزنند؟
– بله، اگرچه واکسن نمی‌تواند عفونت موجود را درمان کند، اما می‌تواند در برابر سایر انواع HPV که فرد به آنها مبتلا نشده، محافظت ایجاد کند.
آیا واکسن گاردیسان عوارض جدی دارد؟
-عوارض جانبی این واکسن معمولاً خفیف و موقت هستند و شامل درد در محل تزریق، قرمزی یا تورم، سردرد خفیف یا تب پایین می‌شوند که معمولاً طی ۱-۲ روز برطرف می‌شوند.
آیا واکسن گاردیسان فقط برای افراد مجرد توصیه می‌شود؟
-خیر. این باور که واکسن فقط برای افراد بدون سابقه رابطه جنسی مؤثر است، نادرست می‌باشد. اگرچه حداکثر اثربخشی زمانی است که قبل از شروع فعالیت جنسی تزریق شود، اما برای افراد متأهل یا دارای رابطه جنسی نیز مفید است.
آیا تزریق واکسن گاردیسان نیاز به آزمایش HPV قبل از تزریق دارد؟
– خیر. انجام تست HPV قبل از واکسیناسیون ضروری نیست، چرا که واکسن می‌تواند در برابر انواع دیگری از HPV که فرد ممکن است به آنها مبتلا نشده باشد، محافظت ایجاد کند.
آیا واکسیناسیون HPV می‌تواند جایگزین تست پاپ اسمیر شود؟
– خیر. حتی پس از دریافت واکسن، انجام منظم تست‌های غربالگری مانند پاپ اسمیر طبق برنامه توصیه شده ضروری است، زیرا واکسن در برابر تمام انواع سرطان‌زای HPV محافظت ایجاد نمی‌کند.
آیا خانم‌های باردار می‌توانند واکسن گاردیسان دریافت کنند؟
– تزریق واکسن در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. اگر بارداری پس از شروع دوره واکسیناسیون اتفاق افتاد، تزریق دوزهای بعدی باید تا پس از زایمان به تأخیر بیفتد.
آیا واکسن گاردیسان بر باروری تأثیر منفی دارد؟
– خیر. هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد این واکسن بر باروری زنان یا مردان تأثیر منفی می‌گذارد. این باور یک تصور نادرست است.
آیا ابتلا به HPV به معنای ابتلا به ایدز (HIV) است؟
-خیر. HPV و HIV دو ویروس کاملاً متفاوت هستند. اگرچه هر دو می‌توانند از طریق تماس جنسی منتقل شوند، اما باعث بیماری‌های مختلفی می‌شوند.
اگر دوره واکسیناسیون به موقع تکمیل نشود، چه باید کرد؟
– لازم نیست دوره را از ابتدا شروع کنید. صرفاً باید دوزهای باقیمانده در اولین فرصت ممکن تزریق شوند. فاصله طولانی‌تر بین دوزها از اثربخشی واکسن نمی‌کاهد.
سلب مسئولیت:
تیم تحریریه داروکالا با مسئولیت و تعهد نسبت به سلامت کاربران، محتوای آموزشی در حوزه‌های مختلف سلامت از جمله معرفی داروها، مسائل زیبایی و روانشناسی را گردآوری و منتشر می‌نماید. این محتواها که بر اساس نیازسنجی جامع از کاربران فارسی‌زبان و با استناد به منابع معتبر علمی تهیه می‌شوند، صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی و آموزشی دارند.
ما با دقت و وسواس فراوان تلاش می‌کنیم تا مطالب ارائه شده از صحت و به‌روز بودن کامل برخوردار باشند. با این حال، به صراحت اعلام می‌داریم که این اطلاعات به هیچ وجه جایگزین مشاوره تخصصی پزشکان و متخصصان حوزه سلامت نیستند. به تمام کاربران عزیز توصیه می‌کنیم پیش از هرگونه تصمیم‌گیری در زمینه مسائل درمانی و مصرف داروها، حتماً با پزشک معالج خود مشورت نمایند.
توجه داشته باشید که مسئولیت نهایی استفاده از اطلاعات ارائه شده در این وب‌سایت و پیامدهای ناشی از آن، کاملاً بر عهده کاربران محترم است. داروکالا به عنوان یک رسانه آموزشی، هیچ گونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و بدون مشورت پزشکی نمی‌پذیرد.
لازم به ذکر است که وضعیت داروهای معرفی شده در این وب‌سایت ممکن است در طول زمان دستخوش تغییراتی شود. امکان دارد برخی از این داروها دیگر در بازار موجود نباشند یا مجوزهای قانونی آنها تغییر کرده باشد. بنابراین توصیه می‌کنیم پیش از هر اقدامی، از به‌روز بودن اطلاعات مربوطه اطمینان حاصل نمایید.