دیفنوکسیلات و لوپرامید داروهای مخدری هستند که در درمان اسهال استفاده می شوند. آنها روی گیرنده های مو-افیونی در دستگاه گوارش یا سیستم عصبی روده عمل می کنند تا تحرک روده را کاهش دهند. این عمل به این داروها در درمان اسهال، به دلایلی مانند سندرم روده تحریک پذیر و اسهال مسافرتی کمک می کند. شایان ذکر است که لوپرامید نمی تواند از سد خونی مغز عبور کند، بنابراین پتانسیل سوء مصرف کمی دارد. در مقابل، دیفنوکسیلات می تواند از سد خونی مغزی عبور کند، بنابراین معمولاً برای جلوگیری از سوء مصرف دارو توسط معتادین، این دارو با آتروپین ترکیب می شود. دیفنوکسیلات موجود در بازار ایران نیز حاوی آتروپین جهت پیشگیری از سوء مصرف می باشد.
عوارض جانبی این داروها شامل یبوست، حالت تهوع و خشکی دهان است. لوپرامید همچنین می تواند منجر به افزایش طول QT در نوار قلب و در نتیجه افزایش خطر سندرم تورساد د پوینتس گردد.
تفاوت دیفنوکسیلات و لوپرامید
دیفنوکسیلات(که حاوی آتروپین نیز هست) و لوپرامید داروهای ضد اسهال هستند که برای درمان اسهال استفاده می شوند .
لوپرامید برای کاهش مقدار مدفوع در افرادی که عمل ایلئوستومی انجام داده اند (مسیریابی مجدد روده از طریق سوراخ جراحی در معده ) نیز استفاده می شود.
تفاوت اول، مربوط به اعتیاد آور بودن آنهاست. دیفنوکسیلات و لوپرامید هر دو جزو داروهای مخدر هستند. با این حال، لوپرامید قادر به ورود به مغز و ایجاد وابستگی و اعتیاد نیست، در حالی که دیفنوکسیلات می تواند وارد مغز شده و باعث اثرات مخدری گردد. برای جلوگیری از سوء مصرف دیفنوکسیلات، داروی آتروپین را به همراه آن در ترکیب قرص وارد می کنند.
تفاوت دوم، لوپرامید به صورت عمومی و بدون نسخه ( OTC ) در دسترس بوده و قابل خرید است. اما برای خرید دیفنوکسیلات نیاز به نسخه هست.
تفاوت سوم، لوپرامید در کودکان بالای ۲ سال قابل تجویز هست، درحالی که دیفنوکسیلات فقط در افراد بالای ۱۳ سال تجویز می شود.
تفاوت چهارم، دیفنوکسیلات فقط به شکل قرص در ایران موجود است در حالی که لوپرامید به شکل قرص و شربت موجود است.
عوارض جانبی دیفنوکسیلات
عوارض جانبی رایج دیفنوکسیلات عبارتند از:
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- سردرد
- خستگی
- بی قراری
- تاری دید
- خشکی دهان
- حالت تهوع
- استفراغ
- ناراحتی معده
- از دست دادن اشتها
- بثورات پوستی
- خارش
اگر عوارض جانبی غیرمحتمل اما جدی دیفنوکسیلات را تجربه کردید، فورا مصرف این دارو را قطع کنید؛ از جمله :
- درد یا تورم معده یا شکم
- حالت تهوع یا استفراغ شدید
- تغییرات ذهنی/خلقی (مانند سردرگمی، افسردگی )
- بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها یا پاها.
عوارض جانبی لوپرامید
عوارض جانبی رایج لوپرامید عبارتند از:
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- خستگی
- یبوست
- درد معده
- بثورات پوستی
- خارش.
در صورت تجربه عوارض جانبی جدی لوپرامید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید، از جمله:
- یبوست شدید/تهوع/استفراغ
- درد معده یا شکم
- پری ناراحت کننده معده یا شکم.
جدول مقایسه دیفنوکسیلات و لوپرامید
| نام تجاری دارو | IMODIUM | LOMOTIL | |
| نام عمومی | لوپرامید | دیفنوکسیلات-آتروپین | |
| کلاس مواد مخدر | ضد اسهال | ضد اسهال | |
| در دسترس بودن | بدون نسخه قابل تهیه است | فقط با تجویز پزشک | |
| سن استفاده تایید شده | 2 سال به بالا | 13 سال به بالا | |
| طول درمان | 2 روز | 2 روز | |
|
دوز درمان |
قرص 2 میلی گرم 3-4 بار در روز برای بزرگسالان
-5 میلی لیتر مایع 3-4 بار در روز برای کودکان چهار ساله |
2.5mg/0.05mg 3-4 بار در روز برای بیماران 13 سال و بالاتر | |
| عوارض ترک مصرف یا مصرف بیش از حد | علائم ترک شامل بدن درد و حالت تهوع است | علائم ترک شامل گرفتگی عضلات، حالت تهوع و استفراغ است |
منبع:
www.rxlist.com