افزایش وزن یک نگرانی رایج برای افرادی است که داروهای ضد افسردگی، به ویژه مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند سیتالوپرام، اس سیتالوپرام (Lexapro) و سرترالین (Zoloft) را مصرف می کنند. ما در این مقاله به تاثیر داروی سیتالوپرام بر چاقی و لاغری خواهیم پرداخت.
سیتالپرام، با نام تجاری Celexa، متعلق به دسته ای از داروهای ضد افسردگی موسوم به SSRI است. این دارو افراد مختلف را به طرق مختلف تحت تاثیر قرار می دهد. سیتالوپرام می تواند باعث افزایش اندک یا کاهش اندک وزن بدن شما شود یا اصلاً باعث تغییر وزن نشود.
اگر افزایش وزن داشته باشید، این حالت می تواند نتیجه عوامل مختلفی باشد.
داروهای ضد افسردگی و افزایش وزن
داروهایی که برای درمان افسردگی استفاده می شوند می توانند بر اشتها و متابولیسم بدن شما تأثیر بگذارند. در برخی موارد، این اثرات می تواند باعث افزایش یا کاهش وزن شما شود.
مصرف سیتالوپرام با افزایش جزئی وزن همراه بوده است، اما تصور می شود که خود دارو این اثر را ایجاد نمی کند. در عوض، افزایش وزن احتمالاً به دلیل بهبود افزایش اشتهای ناشی از مصرف دارو است. اشتهای بهتر می تواند باعث شود بیشتر غذا بخورید و منجر به افزایش وزن بدن شما شود.
از سوی دیگر، سیتالوپرام(سلکسا) می تواند اشتهای شما را نیز کاهش دهد و به کاهش وزن خفیف منجر شود. مطالعات هر دو اثر را نشان داده اند. سخت است که بگوییم با مصرف سیتالوپرام آیا باید منتظر افزایش وزن باشید یا کاهش وزن.
در یک مطالعه در سال 2014 روی بیش از 22000 پرونده بیمار، آمی تریپتیلین، بوپروپیون (Wellbutrin SR، Wellbutrin XL) و نورتریپتیلین (Pamelor) باعث افزایش وزن کمتری نسبت به سیتالوپرام در طول 12 ماه شدند.
به خاطر داشته باشید که تغییرات وزن ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی معمولاً اندک است، معمولاً در حد چند پوند(هر پوند معادل حدود 450 گرم است). اگر سیتالوپرام به هر شکلی روی وزن شما تأثیر بگذارد، چه افزایش وزن و چه کاهش وزن، احتمالاً این تغییر جزئی خواهد بود.
اگر فکر می‌کنید سیتالوپرام باعث افزایش وزن شما می‌شود، بدون مشورت با پزشک، مصرف آن را قطع نکنید. قطع ناگهانی سیتالوپرام می تواند باعث مشکلاتی مانند اضطراب، بدخلقی، سردرگمی و مشکلات خواب شود.
پزشک می تواند با شما همکاری کند تا دوز مصرفی شما را کاهش دهد یا از عوارض جانبی جلوگیری کند.
سایر علل احتمالی افزایش وزن
به خاطر داشته باشید که افزایش وزن می تواند ناشی از عوامل دیگری غیر از دارویی باشد که مصرف می کنید.
به عنوان مثال، افسردگی خود می تواند منجر به تغییر وزن شود. برخی از افراد مبتلا به افسردگی اشتها ندارند، در حالی که برخی دیگر بیش از حد معمول غذا می خورند. تشخیص اینکه آیا تغییرات وزن ناشی از افسردگی است یا داروهای مورد استفاده برای درمان آن، می تواند سخت باشد.
بسیاری از عوامل دیگر نیز می توانند بر وزن شما تأثیر بگذارند. اگر هر یک از کارهای زیر را انجام می دهید با پزشک خود صحبت کنید:
داشتن عادات ناسالم مانند:
- داشتن یک سبک زندگی کم تحرک یا گذراندن بیشتر روز در حالت نشسته، دراز کشیده یا انجام فعالیت بدنی کم
- ورزش نکردن
- مصرف زیاد غذاها یا نوشیدنی هایی که مقادیر زیادی قند یا چربی دارند
- مصرف برخی داروها مانند:
- قرص های ضد بارداری
- کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون یا متیل پردنیزولون
- داروهای ضد روان پریشی که برای درمان اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی و افسردگی استفاده می شوند
- برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان دیابت، از جمله انسولین
- داشتن شرایط خاص سلامتی و نگرانی های مربوط به سلامت روان، مانند:
- کم کاری تیروئید
- نارسایی قلبی
- مشکلات سیستم گوارشی
- عفونت مزمن
- کم آبی بدن
- اختلالات غذا خوردن مانند بولیمیا
- استرس
- تجربه تغییرات در هورمون های زنان، ناشی از بارداری یا یائسگی
کارهایی که می توانید برای پیشگیری از افزایش وزن انجام دهید
اگر وزن اضافه کرده اید و نگران آن هستید، این نکات را برای بهبود رژیم غذایی و ورزش بیشتر در روز امتحان کنید:
- مصرف شیرینی ها و نوشیدنی های شیرین را کاهش دهید.
- میوه ها و سبزیجات خوش طعم را جایگزین غذاهای پر کالری کنید.
- از وعده های کوچک تر ولی دفعات بیشتر غذا در طول روز استفاده کنید.
- آهسته غذا بخورید
- به جای آسانسور از پله استفاده کنید.
- بیرون بروید و پیاده روی کنید.
- یک برنامه ورزشی را با راهنمایی پزشک خود شروع کنید.
همیشه ایده خوبی است که هنگام تلاش برای کاهش وزن، مشاوره های حرفه ای دریافت کنید.
قبل از شروع هر گونه فعالیت بدنی حتما با پزشک خود مشورت کنید. اگر برای مدیریت رژیم غذایی خود به کمک نیاز دارید، از پزشک خود بخواهید که شما را به یک متخصص تغذیه معرفی کند.
با پزشک خود صحبت کنید
اگر بعد از شروع سیتالوپرام مقدار قابل توجهی وزن اضافه یا کم کردید، با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد آنچه ممکن است باعث تغییر شده باشد صحبت کنید. افزایش 10 درصدی یا بیشتر از وزن بدن شما می تواند باعث نگرانی شود، به خصوص اگر در عرض چند هفته اتفاق بیفتد.
اگر پزشک فکر می‌کند که افزایش وزن به استفاده شما از سیتالوپرام مربوط می‌شود، بپرسید که آیا کاهش دوز یا امتحان کردن یک داروی ضد افسردگی دیگر می‌تواند کمک کند یا نه.
اگر پزشک شما فکر نمی‌کند که افزایش وزن شما به استفاده از سیتالوپرام مرتبط است، در مورد علت واقعی صحبت کنید. اگر با وجود انتخاب یک سبک زندگی سالم، همچنان وزن شما افزایش می یابد، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
در هر صورت، در مورد نگرانی های مربوط به وزن خود با پزشک خود صحبت کنید و هر سوالی که ممکن است داشته باشید بپرسید. سوالات شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- به نظر شما افزایش وزن من به دلیل مصرف سیتالوپرام بوده است؟
- اگر چنین است، آیا باید دوز کمتری مصرف کنم یا داروی دیگری مصرف کنم؟
- چه توصیه ای برای کمک به کاهش وزن دارید؟
- آیا می توانید برای کمک به رژیم غذایی، مرا به یک متخصص تغذیه معرفی کنید؟
- چند راه مطمئن برای افزایش میزان فعالیت بدنی من معرفی کنید.
منبع: www.healthline.com